Kuşbank’a tekrar Hoşgeldiniz! Artık ülkemizde ve tüm dünyadaki kuş gözlemcileri, araştırmacılar ve doğa korumacıların buluştuğu küresel bir topluluğun bir üyesisiniz. Kuşbank, ilk olarak 2002 yılında tamamen yerli bilim ve teknik kapasitemizle kurulmuş, dünyanın öncü kuş veritabanlarından biri olarak karşımıza çıktı. Daha sonra 2007’de Worldbirds altyapısına geçerek daha kararlı bir sistemde büyümeye devam etti. Uzun bir hazırlık aşamasının ardından Ağustos 2015’te Cornell Üniversitesi’nin kurduğu eBird sistemine taşınıyor, ve eBird ve Kuşbank kelimelerinin birleşmesiyle de eKuşbank ismini alıyor. Kuşbank 2005-2015 yılları arasında 400’den fazla gözlemcinin katkısıyla 500.000’den fazla gözlem kaydının toplanmasını sağlamıştı. eBird’in teknik altyapısına kavuşan Kuşbank, artık çok daha etkili ve çok daha güçlü ve çok daha keyifli bir portal.
Artık ne duruyorsunuz? İster pencereden bakarken, ister gözlem gezilerinde, ister doğada yaptığınız kamp veya yürüyüşlerde, nerede ve ne zaman olursa olsun gözlemlerinizi istiyoruz! Ancak kuş gözlemine gitmeden önce gözlemlerinizi eKuşbank’a nasıl gireceğinizi ve eKuşbank’ın muhteşem özelliklerini öğrenmeniz için birkaç belge hazırladık. Bu makalede başlamak için ihtiyacınız olan tüm bilgileri derledik.
eKuşbank nasıl gözlem girebilirim?
Gözlemlerinizin eKuşbank’ta görülebilmesi için öncelikle gözlem kayıtlarını girmeniz gerekmektedir.
eKuşbank’a ilk kez kullanıyorsanız, ilk olarak hesap açmanız, ardından da ilk gözleminizi girmeniz, özetle başından sonuna kadar yapmanız gerekenleri anlatan bir makalemiz var. Okumak için tıklayın. Kafanızda oluşan diğer sorulara Başlarken sayfasında cevap bulabilirsiniz.
Her bir gözlemci kuşların Türkçe, İngilizce, veya diğer dillerdeki isimlerini veya bilimsel isimleri kullanabilir. Kuş isimlerini hangi dilde görmek istediğinizi ayarlamak için Ayarlarım kısmına gidin.
eKuşbank için bütün türler önemlidir. İster işyerinizin penceresinden görülen İspinoz olsun, ister ücra bir kayalıkta uçan sakallı akbaba, tüm gözlemlerinizi öğrenmek isteriz!
eKuşbank’ı Kullanmanın Püf Noktaları
Kuşlara olan ilginiz ne seviyede olursa olsun, her gözlem gezisinde bilimsel değeri yüksek bilgiler toplamanız ihtimal dâhilindedir. Ancak gözleminizin değerlenebilmesi için, öncelikle kaydettiklerinizi eKuşbank’a girmek ve bunun ötesinde en doğru şekilde girdiğinizden emin olmak için biraz dikkatli ve özenli olmak gerekiyor. eKuşbank sadece keyifli bir uğraş değil, aynı zamanda doğa korumaya, ornitolojiye ve diğer kuşçulara faydalı ve değerli olabilir. Bunun için eKuşbank’ı en etkili şekilde nasıl kullanabileceğinizi ve bulabildiğiniz kuşları arttırabilmeniz için önerilerimizi 6 maddede derledik.
Önemli not: Bu maddelere uyulması zorunlu değildir, ancak bunlara uyarak gözlemlerinizle bilime ve doğa korumaya vereceğinizi katkıyı arttırabilirsiniz
- Gün içindeki gördüklerinizi, birden çok gözlem olarak kaydedin. eKuşbank’a kayıt girerken, yaptığınızı gözlemlerin bilimsel değerini arttırmanın en temel yolu, farklı alanlardaki gözlemleri ayrı ayrı girmektir. Bu özellikle tüm gün yapılan kuş gözlemince geçerlidir. Gözlemleri mümkün olan en fazla sayıdaki alanda girin. Bu şekilde dağlık bir alanda deniz kuşu kaydı olmasını veya bir dağ kuşunun sahil kenarında kaydının olmasını engellemeye çalışıyoruz. Küçük bir tiyo: Eğer gün içinde kuşları gördüğünüz farklı noktalar arasında arabaya biniyorsanız, kayıtları farklı gözlemler olarak oluşturun.
- Arazide gördüklerinizi not alın. Gözleme çıktığınızda gün içinde gördüklerinizi yazılı olarak kayda almaya çalışın. Bunu özellikle bir noktadan diğerine hareket etmeden önce yapın. Bir kâğıda veya not defterine gözlemlerinizi, başlangıç ve bitiş saatini ve kat ettiğiniz mesafeyi not alın. Eğer akıllı telefonunuz varsa bunu eBird App ile henüz araziden ayrılmadan yapabilirsiniz. eBird App (indirmek için tıklayın) şu anda sadece iPhone’lar için var. Android telefonlular için de ücretsiz BirdLog Asia App’ini (indirmek için tıklayın) kullanabilirsiniz, ancak yakında Android için eBird App sürülecektir. Ancak her zaman en güvenlisi kalın ciltli not defterine kurşunkalemle not almaktır, takdir edersiniz ki not defterinin bir şarj sorunu yoktur ve her koşulda, herkesçe çok hızlı bir şekilde kullanılabilir.
- Tam gözlem oluşturmaya gayret edin. Tek yapmanız gereken alanda bulunan tüm kuşları, yaygın kuşları da dâhil ederek kaydetmektir. Yaygın kuşları bir önceki gün veya bir önceki noktada da kaydetmiş olabilirsiniz. Karga, serçe gibi bir iki türü de eklediğinizde eKuşbank gözleminiz daha değerli olacaktır.
- Gözlem sayfasına saha notlarınızı, özellikle de nadir tür gözlemleri hakkındakileri ekleyin. Bir gözlemde gözlem notlarının olması her zaman notların eklenmiş olması hem senin için, hem de gözlemini inceleyen diğer gözlemciler için çok faydalıdır. Gözleminizin yıllar sonra incelenebileceği ve bazı kayıtların değerlendirilebileceğini hatırlayın. Hatta bu kişi başta kendiniz olacaksınızdır, keyifli bir anınızda elinizde çayınız, geçmiş kayıtlarında seyahat edebilirsiniz. Nadir türler ilgili olarak tür tayinini destekleyici özellik ve işaretlerini ve diğer yaygın türlerden ayırım özelliklerini belgelemeye çalışın. Nadir türlerin tayininde destekleyici bilgileri yazma konusunda mükemmel bir makale okumak isterseniz buraya tıklayın.
- Yanınızda fotoğraf makinesi taşıyın. Nadir türlerin belgelenmesi artık fotoğraf makinesi neredeyse şarttır. Küçük ve hafif makineler bile kuş fotoğrafçılığında kullanılabilir. Makine ile sadece nadir türleri belgelemez, onun dışında gözleme fotoğraf ekleyerek gözleminizi zenginleştirebilirsiniz. Şu örnek gözleme bir bakın.
- Gözleme çıkmadan önce gideceğiniz bölgedeki Ortak Alan’ları inceleyin. eKuşbank’ın Ortak Alan Gezgini, gözleme gidilecek en iyi alanları bulmanın harika bir yoludur. Bu şekilde bölgede görülen türleri de öğrenmiş olursunuz. Bir Ortak Alan’a gözlem gitmeye karar verdiğinizde, gözlemlerinizi o alana aktarmaya ve yeni alan açmamaya gayret edin. Eğer o alanlara gitmediyseniz tabii bir şey diyemeyiz. Gözlem yaptığınız yerler için istediğiniz zaman yeni bir alan oluşturabileceğinizi de hatırlayın.
Dağ Cılıbıtı
eBird Verisi İnceleme
Artık gözlediğiniz kuşları kaydetmeye ve sisteme girmeye başladınız. Şimdi girdiğiniz kayıtların görüntülemek ve incelemek, ve bugüne kadar gördüğünüz kuş türlerinin listesini görmek istemez misiniz? Bunun için en doğru yer Benim Sayfam’dır. Şunu okuyun. Oturduğunuz sokağın sonundaki parkı veya yeşil alanda insanların neler gördüğünü merak mı ediyorsunuz? Bir alanda görülmüş olan bütün kuşları mı öğrenmek istiyorsunuz? Şunu okuyun. Belki de sadece özel bir türü görmek istiyor veya nadir bir türün son zamanlardaki ve tüm ülkedeki kayıtlarını öğrenmek istiyorsunuz. O zaman özel bir tür hakkında herşeyi öğrenmek istiyorsunuz – onun için de bunu okuyun.
Bunlar yapabileceklerinizin sadece bir kısmı. Bunun dışında bir bölgede bugüne kadar görmediğiniz tüm türlerin listesini çıkarabilir, nadir veya sıra dışı kuş kayıtları için bir e-posta bildirimi oluşturabilir, hatta dünya çapında eBird’e yapılan girişleri gösteren canlı bir haritayı seyredebilirsiniz. Bu ve bunun gibi onlarca özelliği eBird’ün Veri İnceleme kısmında görebilirsiniz.
eBird’ü hakkında daha fazla bilgiye ulaşabilmek için, lütfen İngilizce portalımızı ziyaret edin. Burada eBird’ün küresel portalını görebilirsin ve tüm dünyada gözlem giren küresel kuş gözlem camiasını takip edebilirsiniz.
En önemlisi, artık dışarıya çıkın, çevrenizdeki kuşları görün ve gözlemlerinizle dünya çapında kuşların korunmasına katkıda bulunun. Eninde sonunda, dilimiz ve kültürümüz ne olursa olsun, hangi meslek, politik görüş, ve yaşam tarzını desteklersek destekleyelim, hepimiz ortak bir ilgi alanını paylaşıyoruz. Hepimiz kuşlarla ilgileniyor ve onlardan keyif alıyoruz. eBird her gün girilen onbinlerce gözlem ile her gün kuşlar hakkındaki bilgilerimizi arttırıyor. Artık sizin gözlemlerinizi de görmenin vakti geldi.
eKuşbank, sadece sizin gibi eKuşcular sayesinde değerli bir kaynak olabilir. Değerli katkılarınız için teşekkür ederiz.